Antwoord: Nooit!
Een veelgestelde vraag. En hoe meer ik deze vraag hoor hoe meer ik daar allergisch voor word. Waarom? Omdat het woordje ‘nodig’ in deze zin suggereert dat er iets niet goed gaat waarmee de schuld van problemen (want daar spreek je dan over) al gauw aan het team toegeschreven worden. Ook de organisatie blijft vaak niet ongeschonden in dit soort gesprekken.
En precies op dit punt komt mijn verleden als gedragsdeskundige bovendrijven. Ik ben nieuwsgierig naar waarom mensen doen zoals ze doen, nieuwsgierig naar de functie van gedrag, naar gedragsdeterminanten. Als ik die bril op zet dan verandert voor mij de vraag welke centraal staat in dit stuk … en het antwoord.
Wanneer verdient een team een teamcoach?
Zeg nou zelf, dit klinkt al veel vriendelijker toch?! Mijn antwoord hierop is dan ook een wijze uitspraak van mijn trainer Martijn Vroemen…Ieder team verdient een teamcoach.
Ik hoor je denken; ‘Okee, maar wanneer dan?’
Eigenlijk is elke opsomming incompleet omdat ik vind dat periodiek (minimaal jaarlijks) ieder team een coach verdient, als is het maar als het ware een onderhoudsbeurt om weer af te stemmen. Toch zal ik hieronder een poging wagen antwoord te geven:
Bij een nieuw samengesteld team.
Professionals die elkaar nog niet (goed genoeg) kennen krijgen samen een opdracht horende bij een product/ dienst/ werkgever/ branche. Zij zullen vanaf dag 1 samen moeten werken, van elkaars kwaliteiten gebruik moeten maken, verwachtingen uitspreken en waarmaken en voldoen aan het doel waarvoor zij bij elkaar zijn gebracht. Zij zijn met een reden bij elkaar gezet en wel omdat zij geacht worden de beste te zijn voor deze job. In mijn ogen verdient zo’n groep het om ook een team te worden, om elkaar te leren kennen, samen doelen en werkwijzen af te spreken.
Bij een wisseling van samenstelling.
Mensen komen en gaan. Bij elke wijziging van samenstelling, of er nu iemand vertrekt of bijkomt, de dynamiek in een team verandert. Een team verdient het dan om daar aan te wennen, misschien een stukje rouwverwerking of een nieuwe kennismaking, om de nieuwe situatie in te passen in het bestaande en om te ervaren hoe de verhoudingen onderling zijn gewijzigd.
Bij het formuleren van doelen of een jaarplan.
Niets is moeilijker om het eens te worden over goede en haalbare doelen voor een bepaalde periode. Er zijn verschillende belangen die samen moeten komen en dan is het nog de kunst om niet te verzanden in te veel en onhaalbare doelen. Ook het concreet maken van bijbehorende acties is vaak nog wel een dilemma. Hierbij verdient een team ondersteuning. Vaak in de rush, goodwill en bewijsdrang is dit een lastig thema. Een coach kan ondersteunen in dit proces. En zeker ook bij tegengestelde belangen in een team onderling alsook tussen een team en de organisatie.
Resultaten op waarde schatten.
Dat kennen we allemaal wel toch. We leggen vooral de nadruk op dat wat beter kan en zijn al snel geneigd om resultaten en dingen die goed gaan als normaal te beschouwen. Een team verdient het om stil te staan bij de resultaten van al hun harde werken. En daar kan een coach ondersteuning bij bieden.
Versnellen door stil te staan.
Beter goed gejat dan slecht verzonnen! Een medecursist gebruikte deze voor mij nog onbekende uitspraak. En wat is die treffend voor teamwork. Versnellen door stil te staan. Stilstaan bij waar we mee bezig zijn, liggen we nog op koers, moeten we bijsturen, moeten we (hoe ironisch ook) versnellen, of misschien vertragen, is iedereen nog aan boord, hebben we extra troepen nodig. Bij uitstek een vraagstuk waarbij een team het verdient om een coach te hebben die hen daarbij ondersteunt.
Wanneer het even niet lekker loopt.
Expres wat later in dit lijstje benoemd omdat men al snel denkt dat een coach pas in beeld komt wanneer het niet goed gaat. Ik ben als coach benieuwd naar waarom het niet lekker loopt. Vaak ligt hier vanalles aan ten grondslag zoals een bepaalde teamcultuur, extraversie en introversie, verschillen in opvattingen over samenwerken of doelstellingen, verschillen in motivatie om deel uit te maken van een team, veranderende levensfases, gebeurtenissen werkgerelateerd al dan niet werkgerelateerd, onderstroom bovenstroom. Men zegt ook weleens dat het binnen een succesvol team moet schuren en dat kan soms even (teveel) pijn doen. Ook bij dit soort vraagstukken verdient een team een coach. Iedereen handelt naar eer en geweten en heeft een gegronde motivatie om te doen zoals hij/zij doet. Interessant is om dit te achterhalen en daar samen uit te komen.
Bij besluitvorming.
Effectieve besluitvorming en vergadercultuur. Voor veel teams een dilemma. En dat is ook niet gek want zij zijn allemaal expert op een eigen vlak en overleggen en gezamenlijke besluitvorming past dan niet altijd. Een team verdient in mijn ogen een coach die hier objectief in ondersteunt. Een team leren hoe men dit in het vervolg zelf kan uitvoeren.
Wanneer we onze mindset veranderen en praten over verdienen i.p.v. nodig hebben dan ontstaat er meer acceptatie binnen een organisatie en een team om tijd en ruimte te nemen voor ontwikkeling.
